Ad còn nhớ rõ những năm đầu tiên bước chân vào trading — thời điểm mà mỗi ngày Ad đều tin rằng: “Chỉ cần tìm được một phương pháp đúng, tôi sẽ thắng mãi mãi.” Ad học hết Price Action, Elliott, Wyckoff, Biểu đồ nến, Mô hình nến, Mô hình giá… rồi đến Indicator, hết cái này đến cái khác.
Mỗi lần thấy ai đó khoe kết quả, tôi lại lao vào inbox hỏi chiến thuật, phương pháp họ đang sử dụng rồi tìm tài liệu đọc và học. Các bạn biết không, vài tuần đầu thì tôi luôn nghĩ “phương pháp này đỉnh thật”, nhưng khi áp dụng vào giao dịch thực tế thì mọi thứ bắt đầu trật nhịp, thắng thua loạn xạ.
Lúc đó tôi không hiểu tại sao. Nhưng sau này, khi đã đi qua nhiều chu kỳ thị trường, tôi mới nhận ra: mỗi phương pháp chỉ phù hợp với một giai đoạn nhất định của thị trường mà thôi.
Thị trường không bao giờ đứng yên. Nếu có điều gì tâm đắc nhất mà tôi học được kể từ khi tham gia từ năm 2017 đến bây giờ mà muốn gửi tới các bạn mới , thì đó là: thị trường luôn luân chuyển qua các giai đoạn — tích lũy, bứt phá, tăng mạnh, phân phối, giảm mạnh, rồi lại tích lũy.
Giống như thời tiết vậy — có lúc nắng gắt, có lúc mưa giông, có lúc chỉ âm u kéo dài. Nếu bạn mặc áo mưa giữa trưa nắng, bạn sẽ khó chịu; nếu mặc áo thun giữa mùa đông, bạn sẽ bị lạnh. Phương pháp giao dịch cũng thế. Một chiến lược breakout có thể tỏa sáng khi thị trường đang có xu hướng mạnh, nhưng sẽ bị “bào mòn” liên tục trong giai đoạn sideway. Còn những ai giao dịch bắt đỉnh đáy, đánh ngược xu hướng thì lại hái ra tiền trong thị trường đi ngang, nhưng dễ cháy tài khoản khi thị trường bứt phá . Cái này nếu bạn từng trade thực chiến hoặc backtest thì sẽ thấy rất rõ.
Tôi từng có một hệ thống breakout cực kỳ hiệu quả năm 2019, khi giá Vàng còn quanh 1500$/ounce — đúng thời điểm Covid bắt đầu lan rộng. Chỉ cần thấy giá phá đỉnh cũ của ngày hôm qua, tôi vào lệnh, chốt lời 300-500, thậm chí 1000 pip không hề khó. Nhưng sang 2021, thị trường Vàng biến động chậm, giảm nhẹ rồi sideway, tôi vẫn cố “đánh theo trend” như cũ.
Kết quả: 10 lệnh thì 8 lệnh dính stoploss, chuỗi thua nối tiếp nhau. Tôi tự hỏi: “Tại sao phương pháp từng giúp tôi kiếm rất nhiều tiền giờ lại sai bét?” Và rồi tôi nhận ra — thị trường đã đổi pha, còn tôi thì không. Cái sai lớn nhất của người giao dịch không nằm ở phương pháp, mà nằm ở chỗ họ không chịu thay đổi khi thị trường thay đổi
Thị trường thực ra là tập hợp của tâm lý đám đông — mà tâm lý thì luôn xoay vòng. Khi bạn hiểu rằng giá là sự phản ánh cảm xúc con người – sợ hãi, tham lam, nghi ngờ, kỳ vọng – thì bạn sẽ hiểu vì sao không thể có phương pháp nào đúng mãi mãi.
Con người thay đổi cảm xúc, khẩu vị đầu tư thay đổi, dòng tiền thay đổi, kỳ vọng thay đổi — nên hành vi giá cũng thay đổi. Có thời kỳ nhà đầu tư thích “đu trend Vàng ,Dầu , USD, JPY… ”, thời kỳ khác lại đứng ngoài quan sát đợi “mua đáy, bán đỉnh”. Khi tâm lý số đông xoay chiều, một hệ thống từng hiệu quả bỗng trở nên vô dụng.
Sau 5 năm, tôi không còn tin vào “một phương pháp đúng mãi mãi” nữa, mà tôi tin vào sự thích nghi. Một trader lâu năm không cố ép thị trường theo hệ thống của mình, mà họ lắng nghe thị trường để biết khi nào nên vào lệnh, khi nào nên đứng ngoài. Nếu các bạn đánh theo Follow trend, thì phải đánh khi nhận thấy thị trường có sự Bứt phá có sự breakout qua đỉnh-đáy trước đó.
Nếu đánh DCA dương khi thị trường bứt phá sẽ giúp bạn kiếm được lợi nhuận rất lớn
Ngược lại nếu đánh đảo chiều. phải phân tích những vùng Key Levels trong quá khứ những đoạn thị trường sẽ tăng giảm trong một biên độ nhất định hay còn gọi sideway.
giai đoạn này bắt đỉnh – bắt đáy sẽ hiệu quả , Và chiến thuật DCA âm mang lại tỉ lệ chiến thắng rất cao .
Các bạn thử nghĩ lại xem: trong thời điểm mà bạn trade tốt, lúc đó thị trường biến động như thế nào? Tăng mạnh, giảm mạnh, sideway hay quét hai đầu? Mỗi phiên Á, Âu, Mỹ đều có đặc điểm riêng — hãy note lại tất cả những yếu tố trong giai đoạn bạn giao dịch có lợi nhuận, để sau này còn nhận ra khi hoàn cảnh tương tự lặp lại.
Tương tự, khi bạn thua lỗ nặng, cũng hãy ghi lại xem lúc đó thị trường biến động ra sao, có đặc điểm gì khác thường không. Chỉ khi bạn đánh giá được thị trường đang ở pha nào, bạn mới có thể rút kinh nghiệm và điều chỉnh phương pháp phù hợp hơn cho giai đoạn tiếp theo.
Tôi từng nghe một câu nói rất hay: “Người trade tốt là người biết cách giảm lệnh thua xuống để tăng tỉ lệ thắng lên, chứ không phải cố tăng số lệnh thắng để nâng winrate.” Đây là cách mà tôi đang áp dụng 3-4 năm gần đây
Tôi luôn cố gắng phân định xem thị trường hiện tại có đang thuận lợi cho phương pháp của mình hay không. Nếu không thuận, tôi sẽ đứng ngoài hoặc giảm khối lượng giao dịch.
còn nếu thị trường thuận lợi, Tôi sẽ vào lệnh theo kế hoach , theo phương pháp của bản thân. Tất nhiên thị trường thuận lợi không đồng nghĩa với việc bạn vào lệnh sẽ Chạm TP, chỉ là, nếu vào 20-30 lệnh trong pha này , tỉ lệ lênh thắng sẽ nhiều hơn lệnh thua.
Bạn sẽ có lợi nhuận .
Mỗi người có một cách vào lệnh khác nhau, và mỗi phương pháp chỉ hiệu quả trong một giai đoạn nhất định của thị trường.
Có thể, hiện tại thị trường thuận lợi với cách đánh của AD , nhưng với cách của bạn , vào lệnh tới đâu là chạm SL tới đó — đó là chuyện rất bình thường. Vì sẽ có lúc ngược lại: giai đoạn Ad thua, chính là lúc bạn thắng.
Sau cùng, tôi chỉ muốn nói với anh em mới bước vào thị trường một điều: đừng chạy theo một công thức nào đó giúp bạn thắng mãi mãi. Thị trường không cần bạn phải luôn đúng, nó chỉ cần bạn biết sống sót đủ lâu để học được cách thích nghi.
Trading không phải là cuộc đua ai giỏi hơn , mà là hành trình ai hiểu thị trường và hiểu chính mình hơn. Có lúc bạn thắng, có lúc bạn thua — đó là quy luật tự nhiên. Quan trọng là chu kỳ thắng bạn kiếm được bao nhiêu, và tới chu kỳ thua bạn giữ được bao nhiêu
Nhiều người giai đoạn thắng x5-x10 vốn. Tới giai đoạn thua cháy sạch tài khoản thì TỔng = 0 .
Hãy xem mỗi lần thua là một khoản học phí, và mỗi lần thắng là phần thưởng cho sự kỷ luật. Khi bạn đủ kiên nhẫn, đủ trung thực để nhìn lại chính mình, bạn sẽ nhận ra thị trường không luôn có cơ hội cho chúng ta — chỉ là ta chưa đủ mềm để thích nghi.
Chúc bạn sớm tìm được sự bình thản trong từng cú click chuột, vì khi bạn bình tâm được giữa những con sóng lớn — bạn đã khác hẳn phần đông còn lại của thị trường
@hoangsellbuy
