Chào các bạn,
Lại thêm một tuần trôi qua và mình muốn chia sẻ với các bạn một chủ đề cực kỳ quan trọng: Tư duy giao dịch – Trading Mindset.
Những gì bạn sắp đọc dưới đây không phải lý thuyết sách vở, mà là những bài học mình tự ghi lại, tự nghiệm ra sau rất nhiều lần vấp ngã, đổi phương pháp, mất kỷ luật và phải làm lại từ đầu.
Có thể một vài ý bạn sẽ chưa đồng tình hoặc chưa thấy phù hợp với mình. Điều đó là bình thường.
Hãy cứ chọn những tư duy đúng – phù hợp – rồi ghi lại để tránh mắc lặp lại sai lầm.
Trên hành trình trading, mình đã trải qua đủ mọi kiểu cảm xúc: tự tin, sợ hãi, cay cú, tham lam… Và nhờ những lần đổ vỡ đó mình mới hiểu ra 5 sai lầm tư duy lớn mà hầu hết trader đều mắc phải.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn rút ngắn con đường.
1. Sai lầm về việc dự đoán thị trường
Rất nhiều trader (trong đó có mình trước đây) đều nghĩ rằng muốn giao dịch thành công thì phải đoán đúng hướng thị trường.
Nhưng sự thật là:
Thị trường hoàn toàn ngẫu nhiên và không ai có thể dự đoán chính xác 100%.
Bạn có thể thắng 6–7 lệnh liên tiếp, nhưng chỉ cần vài lệnh thua với khối lượng lớn là bay sạch tất cả lợi nhuận.
Ví dụ thực tế:
Sau 5 lệnh thắng, bạn nghĩ thị trường sẽ tiếp tục đi đúng phân tích → tăng lot → 2 lệnh sau đột ngột đảo chiều → mất sạch cả lãi lẫn vốn.
Winrate của bạn có thể 55–60%, nhưng thứ quyết định sống còn lại nằm ở:
-
Cách bạn sắp xếp khối lượng
-
Cách bạn xử lý chuỗi thua
-
Cách bạn quản lý rủi ro
Bài học:
Đừng cố đoán thị trường.
Đừng kỳ vọng phân tích luôn đúng.
Hãy tập trung vào quản lý vốn – quản lý rủi ro – kỷ luật theo kế hoạch.
Bài học: Đừng đặt kỳ vọng vào khả năng dự đoán. Hãy tập trung vào việc quản lý rủi ro, kỷ luật giao dịch và phản ứng đúng với thị trường.
2. Sai lầm Tâm lý đánh bại được thị trường :

Một số trader nghĩ là sẽ có bí quyết, có công thức , có chiến lược có thể đánh bại được thị trường nên liên tục đi tìm công thức đó .
Theo các bạn có chén thánh đấy không. ” Tất nhiên là không rồi. ” trading là một bộ môn nghệ thuật không phải khoa học.
Vì thế không có chiến lược nào thắng mọi giai đoạn – chỉ có phù hợp hoặc không phù hợp.
Bạn xem cuộc phỏng vấn 100 trader trade quỹ top đầu – ai cũng có phương pháp riêng, không ai giống ai.
Điều quan trọng không phải là chiến lược thần thánh mà là:
-
Bạn hiểu thị trường trong giai đoạn nào nên trade
-
Giai đoạn nào nên đứng ngoài
-
Bạn tối ưu hệ thống phù hợp với bản thân
-
Bạn kỷ luật với chính hệ thống của mình
Chén thánh duy nhất chính là: Hệ thống bạn hiểu rõ & thực thi kỷ luật.
3. Loại bỏ Ảnh hưởng của lần giao dịch gần nhất
Nhiều trader bị ảnh hưởng tinh thần vì những lệnh giao dịch trước đó, Ví dụ lệnh trước đó thua lỗ quá nhiều dẫn tới nỗi sợ trong giao dịch tiếp theo , hoặc lệnh tiếp theo bạn muốn đánh lớn hơn để gỡ lại khoản lỗ trước đó, hoặc vì lệnh trước đó thua lỗ lớn nên lệnh này bạn vào thấy lãi 1 chút sợ nó quay đầu nên chốt non.
-
Lệnh trước thua → vào lệnh mới rất sợ → chốt non
-
Lệnh trước thua nặng → tăng lot để gỡ → cháy
-
Lệnh trước thắng → tự tin quá mức → phá kỷ luật
-
Lệnh trước thua 4–5 lệnh → nghĩ rằng “lệnh này chắc phải thắng”
Tất cả những điều này sinh ra từ tâm lý bị ảnh hưởng bởi “kết quả gần nhất”.
Cách khắc phục:
-
Vào lệnh nào ra lệnh đó → theo đúng kế hoạch
-
Không all-in, không trung bình lỗ, không nhồi sai chỗ
-
Đặt đúng risk
-
Dừng trade khi cảm xúc tăng mạnh
Hãy luôn nhắc mình:
Mỗi giao dịch là một sự kiện độc lập.
Thị trường không nợ chúng ta điều gì cả.
5 lệnh thua trước đó không làm lệnh thứ 6 có xác suất thắng cao hơn.
Nói chung là tình trạng này phổ biến trong trading.
4. Sai lầm Niềm tin về tính chính xác tuyệt đối với phân tích của bản thân
Nhiều trade tin rằng phân tích của bản thân là chính xác nên có niềm tin rất mãnh liệt với phân tích đó, Nếu lệnh đó đi ngược chiều phân tích họ sẽ không chịu chấp nhận đãn tới sai lầm về thua lỗ
-
Vẽ chart xong → tin rằng thị trường “phải đi như vậy”
-
Giá đi sai → vẫn cố chấp cho rằng nó sẽ quay lại đúng hướng
-
Giá sập mạnh → vẫn nghĩ “chỉ là quét stoploss”
Đây gọi là thiên kiến xác nhận (confirmation bias).
Trader càng phân tích nhiều → càng dễ bảo thủ với phân tích của chính mình.
Bạn cần nhớ:
Không có phương pháp nào chính xác tuyệt đối.
Phân tích có thể sai – và sai là bình thường.
Giải pháp:
-
Đặt SL từ đầu
-
Không dời SL vô lý
-
Chấp nhận sai và đứng ngoài
-
Đúng kế hoạch quan trọng hơn đúng phân tích
5. Sự tự tin thái quá trong giao dịch
Khi có những giao dịch thắng lợi liên tiếp hoặc chuỗi thắng trong nhiều ngày, nhiều tuần dẫn tới sự tự tin thái quá, lúc này mơ tưởng tới những kết quả mà tương lai có thể đạt dược nghĩ rằng mình “đã lên trình”, “đã hiểu thị trường”, “đã sắp thành trader chuyên nghiệp”.
Đây là thời điểm nguy hiểm nhất:
-
Tăng lot không lý do
-
Bỏ qua quy tắc
-
Giao dịch cảm tính
-
Mơ tưởng tương lai, tính toán lợi nhuận nhiều tháng
-
Tự tạo áp lực
-
Và cuối cùng… mất hết chỉ trong vài lệnh
Ông bà ta gọi là đếm cua trong lỗ.
Tự tin chỉ có giá trị khi nó dựa trên:
-
Kỷ luật
-
Quy trình
-
Hệ thống
-
Thống kê backtest
Chứ không phải dựa trên “vài lệnh thắng”.
Kết luận
5 sai lầm tư duy này chính là nguồn gốc của hành vi sai trái trong trading.
Nhận ra sai lầm → rút kinh nghiệm → điều chỉnh tư duy → đó là cách mỗi trader trưởng thành.
Có thể hôm nay bạn đọc bài này chưa cảm nhận hết.
Nhưng vào một thời điểm nào đó trong hành trình trading, bạn sẽ quay lại và thấy những điều này là sự thật không thể phủ nhận.
Trading là hành trình dài của kỷ luật, sửa sai và tự hoàn thiện.
Cảm ơn các bạn đã đọc đến cuối bài viết.
Hẹn gặp lại ở những chia sẻ tiếp theo!
@hoangselllbuy
Các bạn có thể đọc thêm các bài về tâm lý tại đây : Tâm lý trading

